Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

Χρήσιμα «Σκουπίδια»

Γράφει η μαθήτρια Νικολέττα Αλσαμαήλ του Γ1
Όλοι αντιλαμβανόμαστε και κατανοούμε ότι τα σκουπίδια δεν γίνεται να τα φάμε! Πρέπει να τα συλλέξουμε, να τα μεταφέρουμε σε συγκεκριμένο σημείο και εκεί να τα επεξεργασθούμε, ώστε να μην είναι βλαβερά για την υγεία μας και το περιβάλλον. Στο σπίτι μας μαζεύουμε χωριστά το γυαλί, το πλαστικό, το χαρτί και τα ρίχνουμε στους κάδους ανακύκλωσης. Τα υπόλοιπα υλικά καταλήγουν στα κάδους σκουπιδιών του δήμου.


Τι γίνεται όμως με τα απόβλητα ενός τυροκομείου ή ενός ελαιουργείου; Από 100 κιλά γάλα παράγονται 10 κιλά τυρί και 90 κιλά απόβλητα. Αυτά τα απόβλητα δεν μπορεί να τα διαχειριστεί ένας συνηθισμένος βιολογικός καθαρισμός αστικών λυμάτων, ούτε πρέπει να απορρίπτονται στο περιβάλλον (θάλασσα, έδαφος), γιατί είναι ιδιαίτερα ρυπογόνα. Το ίδιο  ισχύει και για τα απόβλητα ενός ελαιουργείου. Τι μπορεί να γίνει λοιπόν μ’ αυτά; Για τη διαχείριση τέτοιου τύπου αποβλήτων μάθαμε πολλά το τελευταίο διάστημα.
 Με το τμήμα μας (Γ 1΄) και συνοδούς τις καθηγήτριες Ελένη Τσέλιγκα και Βασιλική Γραικού επισκεφτήκαμε το Κέντρο Προσωρινής Παραλαβής Αξιοποίησης Οργανικών που βρίσκεται πίσω από την Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Πάρου.  Στις εγκαταστάσεις μας ξενάγησε ο κος Τιμολέων Βενετσιάνος και είδαμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης υλικών που μέχρι τότε τα λέγαμε σκουπίδια.



Εδώ παραλαμβάνονται υγρά απόβλητα από την Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Πάρου (ελαιουργείο, τυροκομείο, οινοποιείο) και στερεά από το Δήμο Πάρου(κλαδέματα, φύκια) , υλικά που με μια πρώτη ματιά μας φάνηκαν εντελώς άχρηστα και βρωμερά.
 Κι όμως όλα αυτά μπορούν να μετατραπούν σε χρήσιμα προϊόντα. Με την κατάλληλη επεξεργασία τους παράγεται φυτικό λίπασμα για χρήση από τους ελαιοπαραγωγούς ή άλλους γεωργούς. Μπορούν ακόμα να παραχθούν υλικά καθαρισμού, απολυμαντικά και πλήθος άλλων προϊόντων.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ότι δεν επιβαρύνουμε το περιβάλλον με περιττούς ρύπους. Εκτός όμως από το περιβάλλον, ωφελούμε και την τσέπη μας. Αν σκεφτούμε πως πολλά από τα προϊόντα τα οποία παράγονται από υπολείμματα έχουν μεγαλύτερη αξία από αυτά για τα οποία προορίζονταν αρχικά τα υλικά!
Το λίπασμα για παράδειγμα παράγεται από διάφορα κλαδιά και χόρτα, τα οποία με διάφορες επεξεργασίες (και αφού μειώνεται ο όγκος τους περίπου 50 φορές!)  γίνονται ένα χρήσιμο και εξαιρετικά γόνιμο υλικό το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άφοβα στον κήπο μας με ωφέλιμα αποτελέσματα.
Εμείς οι ίδιοι καταφέραμε και φτιάξαμε σαπούνι από τα υπολείμματα  της ελιάς τα οποία μένουν από την παραγωγή του λαδιού. Πραγματικά, το αρχικό μείγμα είχε απαίσια όψη και μυρωδιά!

Με μερικές χημικές αντιδράσεις αλλάξαμε όλο το αρχικό υλικό και με την προσθήκη αρώματος και χρώματος τελικά δημιουργήσαμε σαπούνι. Είναι απίστευτο το πώς από ένα τέτοιο μείγμα, το οποίο θα ήμασταν σίγουροι ότι δεν μας χρησιμεύει σε τίποτα, κατασκευάσαμε σαπούνι. Η διαδικασία ήταν πολύ εύκολη αλλά και πάρα πολύ ενδιαφέρουσα! Συνεχίστηκε και την επόμενη μέρα στο εργαστήριο του σχολείου μας.

Κάναμε εξουδετερώσεις, μετρήσαμε pH με πεχάμετρο και πεχαμετρικό χαρτί, διαλέξαμε αρώματα και χρώματα και μάθαμε τη χρήση κάθε συστατικού που προσθέσαμε.
Πληροφορηθήκαμε ακόμα ότι το Κέντρο Προσωρινής Παραλαβής Αξιοποίησης Οργανικών δέχεται ¨άχρηστα¨ υλικά και από ιδιώτες για να τα μετατρέψει σε χρήσιμα. Τέτοια υλικά είναι τα λάδια από το τηγάνισμα των εστιατορίων ή τα κλαδιά από τους κήπους σπιτιών και ξενοδοχείων.
Μήπως θα έπρεπε λοιπόν να το ξανασκεφτούμε πριν χρησιμοποιήσουμε τον όρο ¨άχρηστα¨ και ¨σκουπίδια¨; Στην πραγματικότητα τα υλικά αυτά δεν είναι σκουπίδια, αλλά εμείς τα ονομάζουμε έτσι, διότι δεν ξέρουμε ποια είναι η χρησιμότητά τους!
Ευχαριστούμε τον κ. Τιμολέοντα Βενετσιάνο για την ξενάγηση και τη βοήθεια του σε όσα κάναμε και μάθαμε.