Περιβαλλοντικό πρόγραμμα- Σχ. Έτος 2013-14 : Ο υδροβιότοπος των Λιβαδιών:Τόσο κοντά και τόσο μακριά μας...

                                Γράφουν οι καθηγήτριες Αρκουλή Ελένη, Κοκκίνου Ευαγγελία

Οι μαθητές του τμήματος Β2 έλαβαν μέρος σε ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα που αποσκοπούσε στη γνωριμία των παιδιών με τους υγροτόπους, την κατανόηση της αξίας τους για τη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας στο νησί και τέλος την προσπάθεια ευαισθητοποίησης όλων μας…

Στα πλαίσια αυτά, οι ομάδες των μαθητών μας μελέτησαν την προσφορά των υγροτόπων, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα τους, δημιούργησαν τέσσερα βίντεο τα οποία απέστειλαν σε διαγωνισμό του WWF, επισκέφτηκαν τον Σύλλογο προστασίας Αγρίων ζώων, Αλκυόνη και πήραν συνέντευξη από τον Δήμαρχο Πάρου κύριο Χρήστο Βλαχογιάννη για να ενημερωθούν για τις προθέσεις του Δήμου Πάρου όσον αφορά  το μέλλον των υγροτόπων της Πάρου.

Υπεύθυνοι του προγράμματος ήταν οι εκπαιδευτικοί : Αρκουλή Ελένη, Δρόσος Ιωάννης, Καραβά Αγγελική και Κοκκίνου Ευαγγελία. Η περιβαλλοντική ομάδα του συγκεκριμένου προγράμματος αποτελούνταν από τους μαθητές : Κ. Κουταλίδη, Α. Καραγιάννη, Ε. Κολαβέρι, Σ. Κρούτη, Κ. Λόλε, Φ. Κίτα, Κ. Κονταράτο, Κ. Κουτρά, Α. Κονταράτο, Μ. Κουρμούκη, Σ. Κρητικό, Θ. Κονδύλη, Μ. Κρητικό, Π. Κοσμίδη, Α. Καραγιαννιώτη, Μ. Κλεάνθη, Α. Κυδωνιεύς, Μ. Κοντοπούλου, Κ. Λουκή, Α. Κώτση.

Ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Χρίστο Γεωργούση, τον κύριο Μάριο Φουρνάρη, τον κο Γιώργο Γεμελιάρη και τον κύριο Μερεμέτη Δημήτριο για την πολύτιμη βοήθειά τους!!

1.  WWF και υγρότοποι στην Πάρο

Η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Hellas εδώ και αρκετά χρόνια υλοποιεί ένα πρόγραμμα για την προστασία των υγροτόπων από την οικιστική (και όχι μόνο) ανάπτυξη και για την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινότητας σχετικά με την οικολογική σημασία των υδροβιότοπων όχι μόνο σε τοπικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η WWF Hellas έχει κάνει ένα τεράστιο έργο με το να συγκεντρώνει, να καταγράφει και να αξιολογεί όλα τα στοιχεία που χρειάζεται για να προστατευθούν οι υδροβιότοποι. Σε κάθε νησί, υπάρχουν δίκτυα εθελοντών που συνεργάζονται με τη WWF και που μεγαλώνουν όλο και περισσότερο.

Σ’ όλο το Αιγαίο υπάρχουν εκατοντάδες μικροί υδροβιότοποι που προσφέρουν καταφύγιο, τροφή και ένα ασφαλές σημείο ξεκούρασης για τα εκατομμύρια αποδημητικά πουλιά, βοηθώντας τα να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους στα νότια μέρη και πίσω. Αυτές οι μικρές δεξαμενές νερού δίνουν επίσης ζωή σε αρκετά ενδημικά φυτά και σπάνιους οργανισμούς, και δρουν επίσης σα μια ασπίδα προστασίας για τους υδάτινους πόρους των νησιών. Αυτό το φυσικό «φράγμα» εμποδίζει την αλατοποίηση του εδάφους και επίσης το προστατεύει από πλημμύρες μετά από δυνατές βροχές.
Η παρουσία των υδροβιότοπων κοντά στην ακτή συμβάλλει στη φυσική ομορφιά σε πολλές από τις καλύτερες παραλίες των νησιών – κάτι που επίσης τους θέτει σε διαρκή απειλή από την οικοδόμηση σπιτιών, ξενοδοχείων και άλλων εγκαταστάσεων και που έχει συντελέσει στην καταστροφή τους τα τελευταία χρόνια. Στο έντυπο που ακολουθεί η WWF έχει καταγράψει στοιχεία για τους υγρότοπους του Αιγαίου:

Στην Πάρο η WWF Hellas έχει καταγράψει 10 υδροβιότοπους και διαπίστωσε ότι αρκετοί από αυτούς έχουν υποστεί καταστροφές. Οι υγρότοποι στην Πάρο βρίσκονται στις τοποθεσίες : Ελος Παροικιάς, Κολυμπήθρες, Σάντα Μαρία, Αλυκή Αγκαιριάς, Μώλος, Ελος Χρυσής Ακτής, Αλυκή Πούντας, Πίσω Αλυκή, Αλυκές Λάγκερη. Οι περιοχές αυτές εμφανίζονται με κόκκινα σημεία στο χάρτη που ακολουθεί:

Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις του προγράμματος του WWF Ελλάς «Προστασία των Νησιωτικών Υγρότοπων της Ελλάδας» στο Υγροτόπιο.

2. Η περιβαλλοντική μας ομάδα επισκέφθηκε τον υγρότοπο των Λιβαδιών στην Παροικιά.

Εικόνα από την απογραφή της περιοχής από τη WWF το 2010

Το έλος Παροικιάς βρίσκεται περίπου 1,2 χιλιόμετρα βορειοανατολικά από το λιμάνι της Παροικιάς  και ανήκει διοικητικά στον Δήμο Πάρου.

Το έλος καταλάμβανε πολύ μεγαλύτερη έκταση κατά το παρελθόν (ίσως και 3 φορές μεγαλύτερη από τη σημερινή του έκταση) ωστόσο αποστραγγίστηκε και επιχωματώθηκε στο μεγαλύτερο τμήμα του.  

Έχει υφάλμυρο νερό λόγω της θάλασσας που βρίσκεται δίπλα και του χειμάρου που φέρνει γλυκό νερό από τον γειτονικό λόφο.

Στην περιοχή του έλους υπάρχει βλάστηση με καλαμώνες, βούρλα, δέντρα, αλμυρίκια κ.α. Επίσης ενδημούν ζώα όπως τα σαλιγκάρια, έντομα, αποδημητικά πουλιά και μικρά ερπετά.

Η απογραφή της κατάστασης από τη WWF έδειξε ένα έλος όπου το αρχικό φυσικό τοπίο είναι πολύ διαταραγμένο, με αρκετές εμπορικές δραστηριότητες, ρίψεις αδρανών υλικών και απορριμάτων, με υπαίθριες δραστηριότητες και εγκαταστάσεις αθλητισμού και αναψυχής κ.α.

Στην περιοχή του έλους έχει χαραχτεί οδικό δίκτυο όπου περνούν πολλά μηχανοκίνητα οχήματα ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες με μεγάλα ποσοστά ηχορύπανσης.

Εκτός από τις επιχειρήσεις αναψυχής υπάρχουν ξενοδοχεία και σπίτια μέσα στον υγρότοπο.

Οι παραπάνω δραστηριότητες έχουν μειώσει την έκταση του υγρότοπου, έχουν μειώσει την αισθητική του τοπίου και έχουν αλλάξει τη δομή της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής. Τα αποτελέσματα της μελέτης της WWF φαίνονται εδώ.
 

Η περιβαλλοντική ομάδα επισκέφθηκε τον υγρότοπο των Λιβαδιών Παροικίας Πάρου και αφού φωτογράφησε τα ζώα και τα φυτά της περιοχής, διαπίστωσε τα αποτελέσματα της ανθρώπινης παρέμβασης.

 

Μερικά μέλη της περιβαλλοντικής μας ομάδας εφτιαξαν μια παρουσίαση για τα φυτά των υγροτόπων :  

3. Μέλη των ομάδων μας επισκέφθηκαν την ΑΛΚΥΟΝΗ και συμμετείχαν στην ελευθέρωση πουλιών.
Η ΑΛΚΥΟΝΗ ιδρύθηκε το 1995 στην Πάρο ως μη κερδοσκοπικός Σύλλογος Περίθαλψης και Προστασίας Αγρίων Ζώων, με σκοπό την Περίθαλψη και Επανένταξη στη φύση όλων των Αγρίων Ζώων, τα οποία τραυματισμένα, εξασθενημένα ή άρρωστα καταλήγουν στο νοσηλευτήριό της και την Προστασία της Πανίδας μέσω της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, της Ευαισθητοποίησης και της Συνεργασίας των πολιτών και της Προστασίας των βιοτόπων μέσα από συγκέντρωση στοιχείων και μελετών και μέσα από ενημερωτικές, κρατικές και όπου χρειαστεί νομικές διαδικασίες.
Η λειτουργία της ΑΛΚΥΟΝΗΣ στηρίζεται στην εθελοντική προσφορά εργασίας.

Εγκαταστάσεις της ΑΛΚΥΟΝΗΣ

Οι εγκαταστάσεις της ΑΛΚΥΟΝΗΣ βρίσκονται στις Καμάρες της Πάρου. Για το χτίσιμο των εγκαταστάσεων εργάστηκαν στο χώρο 112 εθελοντές απ’ όλο τον κόσμο, που έρχονταν στην Πάρο ειδικά για αυτό το σκοπό. Για την αγορά των αναγκαίων οικοδομικών υλικών  υπήρξαν δωρεές από ιδιώτες και χορηγούς.
Στα ιατρεία των εγκαταστάσεων εξετάζονται τραυματισμένα πουλιά και στη συνέχεια οδηγούνται σε χώρους ανάρρωσης. Όταν τελειώσει ο κύκλος θεραπείας τους απελευθερώνονται στη φύση.

Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο φιλοξενούνται ανάπηρα υδρόβια πουλιά και ανάπηροι γλάροι.

Στις εγκαταστάσεις συμπεριλαμβάνεται παρατηρητήριο για να μπορεί κάποιος να δει κάποια από τα πουλιά που φιλοξενούνται στην ΑΛΚΥΟΝΗ.
Περισσότερες πληροφορίες για την ΑΛΚΥΟΝΗ μπορείτε να βρείτε εδώ.

Περιβαλλοντική εκπαίδευση

Στις εγκαταστάσεις της ΑΛΚΥΟΝΗΣ υλοποιούνται δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι απελευθερώσεις των θεραπευμένων πουλιών γίνονται σχεδόν πάντα με τη συμμετοχή κάποιου σχολείου. Ακολουθεί ομιλία στη σχολική τάξη με παράλληλη προβολή διαφανειών και συζήτηση με τους μαθητές.
Αρκετά σχολεία από την Πάρο και άλλες περιοχές της Ελλάδας έχουν επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις της ΑΛΚΥΟΝΗΣ και έχουν παρακολουθήσει παρουσιάσεις του συλλόγου.



Παρακολουθώντας την ενημέρωση σε αίθουσα της ΑΛΚΥΟΝΗΣ



Στις εγκαταστάσεις της ΑΛΚΥΟΝΗΣ



Φωτογραφίζοντας πουλιά στην ΑΛΚΥΟΝΗ



Στην είσοδο της ΑΛΚΥΟΝΗΣ με τον κο Μ. Φουρνάρη,
τον κο Χ. Γεωργούση και την κα Ε. Αρκουλή

Στις ακόλουθες φωτογραφίες μέλη των ομάδων του περιβαλλοντικού προγράμματος ελευθερώνουν πουλιά στον υγρότοπο των Λιβαδιών στην Παροικιά.

4.  Συνέντευξη στο Δημαρχείο Πάρου

Μια ομάδα του περιβαλλοντικού προγράμματος επισκέφθηκε το Δήμαρχο Πάρου, κο Χ. Βλαχογιάννη και συζήτησε μαζί του για τους υγροτόπους της Πάρου και τα μέτρα που έχει λάβει ο Δήμος για την προστασία και ανάδειξή τους.

Παίρνοντας συνέντευξη από το Δήμαρχο Πάρου, κο Χ. Βλαχογιάννη

Φωτογραφία μετά το τέλος της συνέντευξης

Ας δούμε τι μας είπε ο Δήμαρχος κατά τη διάρκεια της συνέντευξης:

Η απομαγνητοφώνηση της συνέντευξης του Δημάρχου Πάρου βρίσκεται εδώ.

Η Δημοτική Αρχή έχει δημιουργήσει ένα φυλλάδιο για τους υγροτόπους της Πάρου, στα ελληνικά, που περιέχει χάρτες και γενικές πληροφορίες για τις περιοχές καθώς και πως κάποιος μπορεί να γίνει εθελοντής παρατηρητής των υγροτόπων.

 

5. Συνέντευξη στο Ναυτικό Όμιλο Πάρου

Μέλη της περιβαλλοντικής μας ομάδας επισκέφθηκαν το Ναυτικό Όμιλο Πάρου και πήραν συνέντευξη από τον κο Δημήτριο Μερεμέτη, μέλους του Δ.Σ. του ΝΟΠ.

Ο ΝΟΠ στεγάζεται στην παραλία Λιβάδια, δίπλα ακριβώς από τον οριοθετημένο υγρότοπο. Ο κος Μερεμέτης μας μίλησε για τα σχέδια του ΝΟΠ και τον υγρότοπο των Λιβαδιών.